|
Το ισχύον στην Ελλάδα
νομικό πλαίσιο προστασίας της
πνευματικής ιδιοκτησίας
Νόμος 2121/93 για
την πνευματική ιδιοκτησία
-----------------------------------------------------------------------------
ΚΕΦΑΛΑΙΟ
ΕΚΤΟ
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
ΓΙΑ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ
ΚΑΙ
ΑΔΕΙΕΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ
Άρθρο
32
Ποσοστιαία
αμοιβή
1.
Η αμοιβή, που οφείλει να
καταβάλει ο αντισυμβαλλόμενος
στο δημιουργό για
δικαιοπραξίες που αφορούν τη
μεταβίβαση του περιουσιακού
δικαιώματος ή εξουσιών από
αυτό, την ανάθεση άδειας
εκμετάλλευσης, συμφωνείται
υποχρεωτικά σε ορισμένο
ποσοστό, το ύψος του οποίου
καθορίζεται ελεύθερα μεταξύ
των μερών. Βάση για τον
υπολογισμό του ποσοστού είναι
όλα ανεξαιρέτως τα ακαθάριστα
έσοδα ή τα έξοδα ή τα
συνδυασμένα ακαθάριστα έσοδα
και έξοδα που
πραγματοποιούνται από τη
δραστηριότητα του
αντισυμβαλλομένου και
προέρχονται από την
εκμετάλλευση του έργου. Κατ’εξαίρεση,
η αμοιβή μπορεί να
υπολογίζεται σε ορισμένο ποσό
στις ακόλουθες περιπτώσεις: α)
η βάση υπολογισμού της
ποσοστιαίας αμοιβής είναι
πρακτικά αδύνατον να
προσδιοριστεί ή ελλείπουν τα
μέσα ελέγχου για την εφαρμογή
του ποσοστού, β) τα έξοδα που
απαιτούνται για τον υπολογισμό
και τον έλεγχο είναι
δυσανάλογα με την αμοιβή που
πρόκειται να εισπραχθεί, γ) η
φύση ή οι συνθήκες της
εκμετάλλευσης καθιστούν
αδύνατη την εφαρμογή του
ποσοστού, ιδίως όταν η συμβολή
του δημιουργού δεν αποτελεί
ουσιώδες στοιχείο του συνόλου
του πνευματικού
δημιουργήματος ή όταν η χρήση
του έργου έχει δευτερεύοντα
χαρακτήρα σε σχέση με το
αντικείμενο της εκμετάλλευσης.
2.
Η υποχρεωτική συμφωνία της
αμοιβής σε ποσοστό, που
προβλέπεται στην προηγούμενη
παράγραφο, εφαρμόζεται σε όλες
τις περιπτώσεις, εφόσον δεν
υπάρχει ειδικότερη διάταξη
στον παρόντα νόμο, και δεν
αφορά τα έργα που
δημιουργήθηκαν από μισθωτούς
σε εκτέλεση σύμβασης εργασίας,
τα προγράμματα ηλεκτρονικών
υπολογιστών και κάθε είδους
διαφήμιση.
Άρθρο
33
Ρυθμίσεις
για τη σύμβαση έντυπης έκδοσης
και
δικαιώματα μεταφραστή
1.
Η αμοιβή που οφείλει να
καταβάλει ο εκδότης έντυπης
έκδοσης στο δημιουργό για την
αναπαραγωγή και τη θέση σε
κυκλοφορία του έργου ή
αντιτύπων αυτού, συμφωνείται
σε ορισμένο ποσοστό επί της
λιανικής τιμής πώλησης όλων
των πωλουμένων αντιτύπων. Όταν
η σύμβαση έντυπης έκδοσης
αφορά λογοτεχνικό έργο όπως
διήγημα, νουβέλα, μυθιστόρημα,
ποίημα, δοκίμιο, κριτικό
δοκίμιο, θεατρικό έργο,
ταξιδιωτικό έργο, βιογραφία,
που εκδίδεται στην πρωτότυπή
του γλώσσα με τη μορφή βιβλίου,
εξαιρουμένων των βιβλίων
τσέπης, η αμοιβή που οφείλει να
καταβάλει ο εκδότης στο
δημιουργό μετά την πώληση των
χιλίων(1000) αντιτύπων δεν μπορεί
να είναι μικρότερη από το 10% επί
της λιανικής τιμής πώλησης
όλων των πωλουμένων αντιτύπων.
2.
Κατ’ εξαίρεση της
προηγούμενης παραγράφου η
αμοιβή του δημιουργού μπορεί
να συμφωνηθεί σε ορισμένο ποσό
στις εξής περιπτώσεις: α)συλλογικά
έργα, β) εγκυκλοπαίδειες,
λεξικά, ανθολογίες έργων
τρίτων, γ) σχολικά βιβλία και
βοηθήματα, δ) λευκώματα,
ημερολόγια, ατζέντες,
πρακτικοί οδηγοί, έντυπα
παιχνίδια και εκπαιδευτικό
υλικό όπως χάρτες, άτλαντες, ε)
πρόλογοι, σχολιασμοί,
εισαγωγές, παρουσιάσεις, στ)
εικονογραφήσεις και
φωτογραφικό υλικό έντυπων
εκδόσεων, ζ) μη λογοτεχνικά
εικονογραφημένα παιδικά
βιβλία, η) πολυτελείς εκδόσεις
περιορισμένου αριθμού εντύπων,
θ) περιοδικά, εφημερίδες.
3.
Εάν υπάρχουν περισσότεροι
δημιουργοί και η μεταξύ τους
σχέση δεν έχει ρυθμιστεί
διαφορετικά, η ποσοστιαία
αμοιβή κατανέμεται σε αυτούς
ανάλογα με την έκταση της
συμβολής του καθενός. Σε
περίπτωση που ένας ή
περισσότεροι δημιουργοί δεν
προστατεύονται κατά τις
διατάξεις των νόμων περί
πνευματικής ιδιοκτησίας, οι
προστατευόμενοι δημιουργοί
παίρνουν το ποσοστό αμοιβής
που συμφωνήθηκε ή αυτό το οποίο
θα έπαιρναν κατά την παράγραφο
1 του παρόντος άρθρου, αν
προστατεύονταν όλοι οι
δημιουργοί.
4.
Σε περίπτωση εκμίσθωσης ή
δανεισμού αντιτύπων από
τρίτους, η αμοιβή για την
παροχή της αναγκαίας άδειας
κατανέμεται σε ίσα μέρη
ανάμεσα στο δημιουργό και τον
εκδότη.
5.
Στις περιπτώσεις που η αμοιβή
του δημιουργού καθορίζεται σε
ποσοστό επί της λιανικής
πώλησης, όλα τα αντίτυπα του
έργου πρέπει να φέρουν την
υπογραφή του συγγραφέα, εκτός
αν συμφωνηθεί άλλος τρόπος
ελέγχου. Με προεδρικό διάταγμα,
που θα εκδοθεί εντός εξαμήνου
από της ισχύος του παρόντος
νόμου, ύστερα από πρόταση του
Υπουργού Πολιτισμού και έπειτα
από ακροάσεις των
ενδιαφερόμενων επαγγελματικών
κλάδων, θα καθοριστεί άλλος
τρόπος ελέγχου του αριθμού των
πωλούμενων αντιτύπων.
6. Η
αμοιβή που οφείλει να
καταβάλει ο εκδότης έντυπης
έκδοσης στο μεταφραστή ενός
έργου για τη μετάφραση, την
αναπαραγωγή και θέση σε
κυκλοφορία του έργου,
συμφωνείται σε ορισμένο
ποσοστό επί της τιμής λιανικής
πώλησης όλων των πωλούμενων
αντιτύπων. Οι διατάξεις των
παραγράφων 2, 4 και 5 του
παρόντος άρθρου εφαρμόζονται
αναλόγως.
7.
Το όνομα του μεταφραστή
αναφέρεται υποχρεωτικά και με
εμφανή τρόπο στη σελίδα του
κύριου τίτλου του βιβλίου. Μετά
από συμφωνία με τον εκδότη, το
όνομα του μεταφραστή μπορεί να
αναφέρεται και στο εξώφυλλο
του βιβλίου.
Άρθρο
34
Ρυθμίσεις
για τη σύμβαση
οπτικοακουστικής παραγωγής
1.
Στη σύμβαση για τη δημιουργία
οπτικοακουστικού έργου
ανάμεσα στον παραγωγό και τον
πνευματικό δημιουργό πρέπει να
ορίζονται οι συγκεκριμένες
εξουσίες από το περιουσιακό
δικαίωμα που μεταβιβάζονται
στον παραγωγό. Στην αντίθετη
περίπτωση, η σύμβαση επιφέρει
μεταβίβαση στον παραγωγό
εκείνων των εξουσιών από το
περιουσιακό δικαίωμα, που
είναι αναγκαίες για την
εκμετάλλευση του
οπτικοακουστικού έργου,
σύμφωνα με το σκοπό της
σύμβασης. Το οπτικοακουστικό
έργο θεωρείται περατωμένο όταν
εγκριθεί από τον πνευματικό
δημιουργό το πρότυπο παραγωγής
αντιτύπων προς εκμετάλλευση.
Για κάθε παραμόρφωση, περικοπή
ή άλλη τροποποίηση της
οριστικής μορφής του
οπτικοακουστικού έργου, όπως
έχει εγκριθεί από τον
πνευματικό δημιουργό,
απαιτείται προηγούμενη άδεια
αυτού. Το ηθικό δικαίωμα των
δημιουργών των επί μέρους
συμβολών δεν μπορεί να ασκηθεί
παρά μόνο σε σχέση με την
οριστική μορφή του
οπτικοακουστικού έργου, όπως
έχει εγκριθεί από τον
πνευματικό δημιουργό.
2.
Στη σύμβαση ανάμεσα στον
παραγωγό και τους δημιουργούς
των επί μέρους συμβολών, που
ενσωματώθηκαν σε
οπτικοακουστικό έργο, πρέπει
να ορίζονται οι συγκεκριμένες
εξουσίες από το περιουσιακό
δικαίωμα, που μεταβιβάζονται
στον παραγωγό. Στην αντίθετη
περίπτωση, η σύμβαση ανάμεσα
στον παραγωγό και τους
δημιουργούς των επί μέρους
συμβολών, εκτός των
μουσικοσυνθετών και των
στιχουργών, επιφέρει
μεταβίβαση στον παραγωγό
εκείνων των εξουσιών, που είναι
αναγκαίες για την εκμετάλλευση
του οπτικοακουστικού έργου
σύμφωνα με το σκοπό της
σύμβασης. Το περιουσιακό
δικαίωμα σε σχέση με άλλες
χρήσεις των συμβολών παραμένει
στους δημιουργούς, εφόσον οι
συμβολές αυτές μπορούν να
χρησιμοποιηθούν ανεξάρτητα
από το οπτικοακουστικό έργο.
3.
Ο πνευματικός δημιουργός
διατηρεί το δικαίωμα χωριστής
αμοιβής για κάθε τρόπο
εκμετάλλευσης του
οπτικοακουστικού έργου. Η
αμοιβή αυτή καθορίζεται σε
ορισμένο ποσοστό, το ύψος του
οποίου συμφωνείται στη σχετική
σύμβαση. Βάση για τον
υπολογισμό του ποσοστού είναι
όλα ανεξαιρέτως τα ακαθάριστα
έσοδα ή τα έξοδα ή τα
συνδυασμένα ακαθάριστα έσοδα
και έξοδα που
πραγματοποιούνται από την
εκμετάλλευση του
οπτικοακουστικού έργου. Ο
παραγωγός του
οπτικοακουστικού έργου
υποχρεούται μια φορά το χρόνο
να παρέχει εγγράφως στον
πνευματικό δημιουργό κάθε
πληροφορία που αφορά την
εκμετάλλευση του
οπτικοακουστικού έργου,
επιδεικνύοντάς του όλα τα
σχετικά έγγραφα. Από τη ρύθμιση
της παρούσας παραγράφου
εξαιρούνται οι διαφημιστικές
ταινίες μικρού μήκους.
4.
Στην περίπτωση εκμίσθωσης
υλικών φορέων εικόνας ή ήχου
και εικόνας πάνω στους οποίους
έχει εγγραφεί οπτικοακουστικό
έργο, ο πνευματικός δημιουργός
διατηρεί πάντοτε το δικαίωμα
εύλογης αμοιβής για την
εκμίσθωση. Η ρύθμιση
εφαρμόζεται και στην περίπτωση
εκμίσθωσης υλικών φορέων ήχου.
Άρθρο
35
Ρυθμίσεις
για τη ραδιοφωνική και
τηλεοπτική μετάδοση
1.
Εφόσον δεν υπάρχει αντίθετη
συμφωνία, σε περίπτωση
επανάληψης της μετάδοσης ενός
έργου από το ραδιόφωνο ή την
τηλεόραση δεν χρειάζεται άλλη
συναίνεση του δημιουργού πέρα
από την αρχική, ο
ραδιοτηλεοπτικός όμως
οργανισμός υποχρεούται να
καταβάλει πρόσθετη αμοιβή στο
δημιουργό που ορίζεται για την
πρώτη επανάληψη σε ποσοστό
τουλάχιστον 50% του ποσού που
αρχικά συμφωνήθηκε και για
κάθε επόμενη σε ποσοστό 20%. Η
διάταξη του προηγούμενου
εδαφίου δεν ισχύει στις
σχέσεις των οργανισμών
συλλογικής διαχείρισης με τους
χρήστες που ρυθμίζονται στο
άρθρο 56 του παρόντος νόμου.
2.
Η σύμβαση ραδιοφωνικής ή
τηλεοπτικής μετάδοσης, αν δεν
υπάρχει αντίθετη συμφωνία, δεν
δίνει στον αντισυμβαλλόμενο
ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό την
εξουσία να επιτρέψει σε
τρίτους τη μετάδοση ή
αναμετάδοση του έργου στο
κοινό με ηλεκτρομαγνητικά
κύματα ή με υλικούς αγωγούς ή
με οποιονδήποτε άλλον τρόπο,
παραλλήλως προς την επιφάνεια
της γης ή μέσω δορυφόρων.
3.
Μετάδοση έργου μέσω δορυφόρου,
όταν η εκπομπή μπορεί να ληφθεί
στην Ελλάδα ή σε ουσιώδες μέρος
της χώρας, είναι νόμιμη μόνον
εφόσον ο ραδιοτηλεοπτικός
οργανισμός από τον οποίο
εκπορεύεται η ανοδική δέσμη
έχει αποκτήσει την εξουσία ή
έχει λάβει την άδεια για
ραδιοτηλεοπτική μετάδοση στην
Ελλάδα.
Άρθρο
36
Αμοιβή
για θεατρική παράσταση
1.
Τα συγγραφικά δικαιώματα των
θεατρικών συγγραφέων
καθορίζονται σε ποσοστό επί
των ακαθάριστων εισπράξεων
μετά την αφαίρεση του φόρου
δημοσίων θεαμάτων.
2.
Τα ελάχιστα όρια των ποσοστών
αυτών καθορίζονται σε 22% για τα
κρατικά θέατρα και σε 10% για τα
ιδιωτικά θέατρα, συνολικά για
ολόκληρο το πρόγραμμα μιας
παράστασης με έργα πρωτότυπα ή
με μεταφράσεις ή διασκευές
κλασσικών έργων, αρχαίων ή
νεοτέρων. Το ελάχιστο όριο
ορίζεται σε 5% για τη μετάφραση
έργων του συγχρόνου διεθνούς
δραματολογίου. Αν στο
πρόγραμμα περιλαμβάνονται
έργα περισσότερων συγγραφέων,
η αμοιβή κατανέμεται μεταξύ
τους ανάλογα με τη χρονική
διάρκεια του έργου του καθενός.
Άρθρο
37
Εκτέλεση
μουσικής σε κινηματογράφους
Το
ελάχιστο όριο της αμοιβής των
δημιουργών για την εκτέλεση
μουσικών συνθέσεων με στίχους
ή χωρίς, περιλαμβανομένων σε
κινηματογραφικές ταινίες, σε
αίθουσες ή χώρους
κινηματογράφων είναι 1% επί των
ακαθάριστων εισπράξεων μετά
την αφαίρεση του φόρου
δημοσίων θεαμάτων.
Άρθρο
38
Δικαιώματα
φωτογράφων
1.
Η μεταβίβαση του περιουσιακού
δικαιώματος ή η σύμβαση και η
άδεια εκμετάλλευσης που
αφορούν δημοσίευση φωτογραφίας
σε εφημερίδα ή περιοδικό ή άλλο
μέσο μαζικής ενημέρωσης,
καλύπτει, εφόσον δεν υπάρχει
αντίθετη συμφωνία, τη
δημοσίευση της φωτογραφίας στη
συγκεκριμένη εφημερίδα ή το
συγκεκριμένο περιοδικό ή το
συγκεκριμένο μέσο μαζικής
ενημέρωσης, στο οποίο
αναφερόταν η μεταβίβαση ή η
σύμβαση και η άδεια
εκμετάλλευσης, καθώς και τη
διατήρησή της στο αρχείο τους.
Για κάθε δημοσίευση μετά την
πρώτη, οφείλεται το μισό της
αρχικής αμοιβής. Η δημοσίευση
φωτογραφίας από το αρχείο
εφημερίδας ή περιοδικού ή
άλλου μέσου μαζικής ενημέρωσης,
που έχει μεταβιβαστεί δεν
επιτρέπεται χωρίς την αναφορά
του τίτλου της εφημερίδας ή του
περιοδικού ή του ονόματος του
μέσου μαζικής ενημέρωσης, στο
αρχείο των οποίων έχει
περιέλθει αρχικά με νόμιμο
τρόπο η φωτογραφία.
2.
Εφόσον για τη δημοσίευση της
φωτογραφίας παραχωρείται το
πρωτότυπο της φωτογραφικής
αποτύπωσης, η παραχώρηση αυτή,
αν δεν υπάρχει αντίθετη
συμφωνία, αφορά μόνο τη χρήση
του πρωτοτύπου που πρέπει να
επιστρέφεται στο φωτογράφο
μετά την πραγματοποίηση της
χρήσης για την πρώτη
δημοσίευση.
3. Ο φωτογράφος διατηρεί το
δικαίωμα αναζήτησης και
επιστροφής των φωτογραφιών του,
που δεν έχουν δημοσιευτεί, σε
οποιοδήποτε χρονικό διάστημα
μετά την παρέλευση τριμήνου
από τη σύμβαση ή την άδεια
εκμετάλλευσης προς τη
συγκεκριμένη εφημερίδα ή το
συγκεκριμένο περιοδικό ή άλλο
μέσο μαζικής ενημέρωσης.
4.
Σε κάθε δημοσίευση φωτογραφίας,
πρέπει να αναφέρεται το όνομα
του φωτογράφου. Το ίδιο ισχύει
και στην περίπτωση μεταβίβασης
αρχείου εφημερίδας ή
περιοδικού ή άλλου μέσου
μαζικής ενημέρωσης.
5.
Ο ιδιοκτήτης εφημερίδας ή
περιοδικού δεν μπορεί να
εκδίδει βιβλία ή λευκώματα και
να πραγματοποιεί εκθέσεις
χρησιμοποιώντας ως υλικό
φωτογραφίες του μισθωτού
φωτογράφου, χωρίς την άδειά του.
Το ίδιο ισχύει και στην
περίπτωση δανεισμού.
Άρθρο
39
Ακυρότητα
αντίθετων συμφωνιών
Συμφωνίες,
που προβλέπουν ρυθμίσεις
διαφορετικές ή ύψος αμοιβών
χαμηλότερο από τα καθοριζόμενα
με τα προηγούμενα άρθρα του
παρόντος κεφαλαίου είναι
εφόσον δεν ορίζεται άλλως στο
νόμο, άκυρες κατά το μέτρο που
περιέχουν ρήτρες
δυσμενέστερες για τους
δημιουργούς.
|
